به گزارش خبرگزاری موج هرمزگان، گفتگو با مرتضی بانک، دبیر شورای عالی مناطق آزاد کشور صورت گرفت وی معتقد است که با توجه به تحریم های بین المللی علیه کشور ایران، منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس طی چهار سال گذشته به خوبی و با قدرت توانسته است گام های عملی و مناسبی را در زمینه تکمیل زیرساخت ها و جذب سرمایه گذاران بردارد. متن کامل این گفتگو را در ادامه می خوانید.

مزیت های قانونی مناطق ویژه اقتصادی در زمینه معافیت از پرداخت تعرفه های گمرکی برای واردات ماشین آلات، مواد اولیه و قطعات، معافیت از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده برای مبادلات کالا در درون منطقه و یا با سایر مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، صدور مجوزها توسط منطقه و... سرمایه گذاری در زمینه تولید و صادرات کالا، به ویژه کالاهایی که کشور در تولید آنها از مزیت نسبی برخوردار است را تسهیل می کنند. یکی از مزیت های نسبی ایران فراوانی و ارزانی انرژیهای نفت و گاز است. وجود معادن غنی فلزی و غیرفلزی ای که استخراج و فرآوری آنها نیاز به انرژی فراوان و ارزان دارد، ایران را در رده کشورهای دارای مزیت نسبی برای ایجاد صنایع انرژی بر از قبیل پتروشیمی، تولید آهن و فولاد، آلومینیوم، روی، مس و سیمان قرار داده است. به همین دلیل، شکل گیری مناطق ویژه اقتصادی با موضوع فعالیت صنایع معدنی و فلزی، در کنار بهره مندی این صنایع از مزیت های قانونی برای افزایش جذابیت سرمایه گذاری و صادرات، میتواند در رونق اقتصادی و توسعه تولید و صادرات بسیار موثر باشد.

منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس، به عنوان نخستین منطقه ویژه اقتصادی با موضوع فعالیت صنایع انرژی بر، برای بهره مندی از مزیت های کشور در زمینه تولید و صادرات محصولات صنعتیای شکل گرفت که نیاز به مواد اولیه و انرژی ارزان و فراوان داشتند.

منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس، با ایجاد زیرساخت های پرهزینه ای چون اسکله های تخلیه و بارگیری، خط آهن، انبار، تولید آب شیرین، برق و...، سهم عمده ای در شکل گیری صنایع سنگینی چون آلومینیوم و فولاد داشته و توانسته است تا حدود زیادی به برنامه منطقه برای تبدیل شدن به قطب بزرگ تولید مواد فلزی و غیرفلزی کشور عمل کند. با این حال، تحریم های ظالمانه طی دو دهه گذشته و در برخی موارد، ضعف در برنامه ریزی های کلان و منطقهای، مانع از استفاده کامل از ظرفیت های این منطقه شده است.

در حال حاضر، پتانسیل مهم منطقه ویژه اقتصادی خلیج فارس زیرساخت های کلان ایجادشده، دسترسی به آب های آزاد، ممنوعیت ایجاد صنایع آببر در مناطق غیرساحلی، ذخایر و معادن غنی نفت و گاز، انواع کانی های فلزی و غیرفلزی کشور و نیروی انسانی آموزش دیده است که هنوز متناسب با ظرفیت موجود، مورد استفاده قرار نگرفته اند. الحاق دو هزار و 400 هکتار اراضی پسکرانه به منطقه ویژه اقتصادی خلیج فارس، که دوبرابر مساحت اولیه این منطقه است، از پتانسیلهای مهم این منطقه به حساب می آید. امید میرود که با برنامه ریزی صحیح در سطح کلان و اولویت بخشیدن به ایجاد و توسعه صنایع معدنی و فلزی در این منطقه و تشویق بخش خصوصی واقعی برای سرمایه گذاری و البته جذب سرمایه گذاران بزرگ خارجی پس از رفع تحریم های ظالمانه، ظرفیت های واقعی این منطقه به فعلیت برسند.

مهمترین ظرفیت های مورد نیاز برای ایجاد صنایع معدنی و فلزی، وجود منابع غنی انرژی، کانی های فلزی و غیرفلزی، شبکه حمل ونقل ریلی، زمینی و دریایی مناسب، فناوری روز و سامانه مدیریتی کارآمد است. این ظرفیت ها، در کنار مناسبات منطقه ای و بین المللی صلح آمیز و اولویت یافتن مناسبات اقتصادی در روابط دو و چندجانبه، عامل اصلی جذب هرچه بیشتر و بهتر سرمایه گذاران داخلی و خارجی محسوب می‌شوند. امید است که به زودی و با رفع تحریم‌ها و بهبود روابط منطقه ای و بین المللی کشور، این منطقه بتواند از ظرفیت های خویش به شیوه مناسبی برای جذب سرمایه گذاران بهره برداری کند.

منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس طی سالهای اخیر تا حدودی توانسته است بر صادرات متمرکز شود. بدیهی است که این منطقه یک ماموریت خاص دارد و صرفا میتواند در حوزه تجارت مواد اولیه، قطعات و ماشین آلات و نیز محصولات مربوط به حوزه فعالیت خود یعنی صنایع معدنی و فلزی اقدام کند که البته طیف بسیار وسیعی از کالاها و مواد اولیه را در بر میگیرد. زیرساخت های بسیار مناسب منطقه، به ویژه اسکله های صدور مواد خام و فله و راه آهن، کمک شایانی به رونق تجارت کلان این محصولات خواهند کرد.

قرار گرفتن در کرانه ساحل خلیج فارس و دسترسی به آب دریا، چه در زمینه کاهش هزینه های حمل ونقل برای واردات یا صادرات مواد اولیه و تولیدات معدنی و صنعتی و چه شکل گیری تاسیسات تولید آب شیرین فراوان برای صنایع آببر، تولید برق، وجود صنایع بالادستی و امکان تکمیل زنجیره های تولید با شکل گیری صنایع پایین دستی از مزیت های خاص این منطقه بر سایر مناطق ویژه اقتصادی اند. دانش فنی شکل گرفته در صنایع منطقه و نیروی انسانی آموزش دیده نیز از دیگر مزیت های بزرگ منطقه ویژه خلیج فارس محسوب می شوند.

طی چهار سال گذشته، به رغم تحریم های ظالمانه آمریکا، منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس توانسته است گام های مناسبی در زمینه تکمیل زیرساخت ها و جذب سرمایه گذاران بردارد. آماده کردن محدوده الحاقی برای جذب سرمایه گذار و ترغیب صنایع منطقه به افزایش سرمایه گذاری و اجرای طرحهای توسعهای در منطقه ازجمله این اقدامات اند. با این حال، فقدان طرح جامع مصوب، ضعف بزرگ این منطقه است. امیدواریم که با ارائه سریع و تصویب و ابلاغ آن توسط هیئت دولت، اجرای پروژه ها و واگذاری اراضی بر مبنای طرح جامع مصوب انجام شود.

بدون تردید، با وجود منطقه ویژه خلیج فارس، مجموعه ای از صنایع سنگین و نیمه سنگین شکل گرفته است که هرکدام بسیاری از نیروهای انسانی ماهر و نیمه ماهر را جذب کرده اند که شامل متخصصان و تکنسینهای ساکن در استان هرمزگان و شهرستان بندرعباس می شوند. به این ترتیب، این منطقه ویژه اقتصادی سهم بزرگی در اشتغال زایی و افزایش سطح درآمد و زندگی مردم داشته است و دارد و بهزودی و با تکمیل زیرساخت ها و افزایش سرمایه گذاری ها در منطقه ویژه خلیج فارس، این نقش پررنگتر از گذشته خواهد شد. همچنین باید یادآور شد که حجم اشتغالزایی چندین هزارنفری در منطقه ویژه خلیج فارس اشتغالی مولد محسوب می شود که نقشی سازنده در اقتصاد استان و کشور به طور اهم داشته است.