به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج اصفهان،  نصیر محجل در نشست تخصصی مجازی با عنوان کرونا آخرین تحولات و دورنمای درمان که به همت دفتر هم‌اندیشی اساتید نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه های آزاد اسلامی استان اصفهان برگزار شد، گفت :به عنوان یک داروساز به دارویی اعتماد می کنم که سه فاز کلینیکال تریال را گذرانده باشد.

وی در تبیین سه فاز کلینیکال تریال تصریح کرد: بعد از این که یک کمپانی تصمیم گرفت که در مطالعه روی حیوان ها واکسنی که اثربخشی خوبی از خودش داشته به آن نشان داده این کمپانی تصمیم خواهد گرفت که این واکسن را روی انسان امتحان کند و به این کار کارآزمایی بالینی پونی مریض گفته می شود و این کار در سه فاز انجام می‌گیرد که تفاوت این سه فاز در تعداد آدم هایی است که روی آنها آزمایش می شود.

این داروساز ادامه داد: در فاز یک ۲۰ تا ۱۰۰ داوطلب ساده انتخاب می‌شوند که ببینند آیا این واکسن ایمن هست یا نه البته از این تعداد افراد نمی‌توانیم بگوییم که واکسن کارایی دارد یا نه اما مهمترین چیز این است که این افراد واکنش شدیدی نسبت به واکسن نشان ندهند.

محجل افزود: در فاز بعدی چند صد داوطلب را درگیر می‌کنند و در این فاز افراد دخیل می شوند با دو سوال اصلی که آیا این واکسن امن است یعنی واکنش شدیدی در اطراف بر نمی انگیزد و آثار جانبی ندارد و اینکه آیا پاسخ سیستم ایمنی به آن مناسب هست یا نه و در فاز سوم چند هزار نفر دخیل در  این فاز کلینیکی می‌شوند و در اینجا سوال ها خیلی واضح و روشن مطرح می شود که آیا این واکسن کار می کند یا نه که هزینه خیلی زیادی در بر دارد و باید بیشتر مواقع کمپانی های بزرگ این هزینه را تهیه کنند.

وی گفت: در حال حاضر هیچ واکسن تایید شده ای وجود ندارد و ۱۲ واکسن در فاز ۳ قرار دارند و ۱۳ واکسن در فاز دو قرار دارند و ۳۹ واکسن هم در فاز یک قرار دارند بنابراین اگر کمپانی تصمیم بگیرد که وارد فاز بالینی نشود آثار مثبتی حتی روی حیوان ها از واکنش ندیده است بنابراین تصمیم گرفته که وارد فاز بالینی نشود.

عضو تیم تحقیقاتی پروژه واکسن کرونا در ایران در ادامه به بیان تاریخچه کرونا پرداخت و گفت اولین گزارش از

۲۷ مورد با یک منشاء ناشناخته در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۹ در کشور چین بود که مدتی آن را مخفی کرده بودند و اولین موردی که بعد از چین دیده شد مسافری بود که به تایلند سفر کرده در ۲۶ ژانویه ۲۰۲۰ اولین اتفاق انسان به انسان رخ داد یعنی ثابت شد از انسان به انسان هم این ویروس منتقل می شود . ۲۳ ژانویه ۲۰۲۰ یوهان وارد یک قرنطینه جمعی شد تا ۲۹ ژانویه ۲۰۲۰ این کورونا ویروس به ۳۴ ایالت چین انتشار پیدا کرد و در آخر ژانویه ۲۰۲۰ سازمان جهانی بهداشت این ویروس جدید را به عنوان یکی از خانواده‌ کروناویروس شناسایی شده بود به عنوان یکی از مهمترین خطر ها در بهداشت جهانی اعلام کرد.

این ویروس شناس ادامه داد:  در فوریه اسم جدیدی برای این ویروس معرفی شد به نام سارس کوویدو و بعد از اینکه چندین کشور دنیا دچار این بیماری شدن در ۱۱ مارس سازمان بهداشت جهانی این بیماری را به عنوان یک تاندومی شناسایی کرد و تا دوم ۲۰۲۰ بیشتر از یک میلیون مرگ را داشته و تاکنون این بیماری هرماه ۳۷۵ میلیارد دلار به اقتصاد جهانی ضرر می زند.

وی گفت: این ویروس از یک غشاء تشکیل شده که سلول‌های انسانی را و سلول‌های پستانداران را احاطه می‌کند که بیشتر آن از چربی درست شده ولی داخل آن یک سری پروتئین هایی هست که این ویروس را قادر می‌کند سلول‌های بدن را آلوده کند داخل این اند لوپ یا غشای سلولی ماده ژنتیکی این ویروس قرار دارد چیزی که این ویروس را قادر می کنید به اینکه از روی خودش تکثیر کند و همانند سازی کند برای همین هنوز بحث است که آیا آن سلول ها را جزء موجودات زنده حساب کنیم یا نه چون ویروس ها متابولیسم ندارند و غذا مصرف نمی کنند همچنین سوخت و سازی ندارند ولی یکی از مهم‌ترین خصوصیات موجودات زنده یعنی اینکه بتوانند موجودی مانند خود را تکثیر کنند (همانند سازی) را دارند.

محجل افزود: این ماده ژنتیکی ویروس این قابلیت را می دهد که از روی خود نسخه برداری کند باشه و مهمترین پروتئینی که روی غشا ویروس وجود دارد همان نیزه هایی است که روی این ویروس وجود دارد و اگر عکس میکروسکوپی این ویروس را بررسی کنیم این پروتئین ها به ظاهر تاج مانند به ویروس دارند که در لاتین کرونا ترجمه می‌شود و برای همین به این ویروس کرونا گفته می شود.

عضو تیم تحقیقاتی پروژه واکسن کرونا توضیح داد: بیشتر اعضای خانواده ویروس کرونا ویروس هایی هستند که بین انسان و حیوان مشترک است اینکه ما می بینیم یک دفعه از یک نیروی جدیدی صحبت می‌کنند که عضو این خانواده هم هست و دنیا را دچار یک خطر تاندونی می‌کند این اتفاق قبلا هم افتاده است.

وی بیان کرد: ما می دانیم در اوایل قرن ۲۱ سارس کوبیده اول شناسایی شد که عضو این خانواده است و بعد از آن حوالی سال ۲۰۱۰ نرس که هم‌خانواده اینها است شناسایی شد و تمام این ویروس ها از حیوانات به انسان منتقل می شوند و این اتفاقی است که احتمال وقوع و بروز آن وجود دارد و بسیار پایین است.

این استاد دانشگاه افزود: به این اتفاق که قبلاً ویروسی حیوانات را آلوده می کرده است و حالا انسان ها را آلوده کرده است،اسپتیلور یا سرریز می گویند که عواملی در آن نقش دارد که که یکی از آنها این است که وقتی ماده ژنتیکی ویروس دستور تهیه ماده ژنتیکی ویروس ها را در خودش دارد وقتی این پروتئین های ویروسی دستور تهیه آن ها عوض می شود و کد ژنتیکی که در ویروس کد ژنتیکی که در ویروس هست جهش پیدا می‌کند یکسری آمینه اسید ها که مواد سازنده داخل پروتئین ها هستند داخل ساختار پروتئین عوض می شوند بنابراین این پروتئین ممکن است الان بتواند برود و پروتئین‌های انسانی را شناسایی کند و باعث ورود این ویروس به سلول های انسانی بشود.

وی در ادامه از منشاء برخی از خانواده‌های ویروس کرونا گفت و اظهار داشت: ما می دانیم که نرس از شتر آمده ومنبع سارس هم بین خفاش و یک موجود مورچه خوار مانندی مشترک است اما منشاء دقیق سارچ کوبیدو هنوز مشخص نشده و احتیاج به تحقیقات بیشتری هست.

محجل ادامه داد: ۸۰ درصد انسان هایی که به ویروس کرونا مبتلا می شوند به راحتی بهبود پیدا می کنند با یک سری علائمی که مثلاً در فاز حاد بیماری مدت ۱۰ روز ادامه پیدا می کند ولی ۲۰ درصد دیگر جامعه در ریسک قرار دارند که این ریسک شامل افراد سالمند و کسانی که دچار بیماری تنفسی هستند و نیز افراد چاق و افرادی که دیابت و فشار خون بالا دارند و افرادی که بیماری قلبی عروقی و سرطان دارند مخصوصاً کسانی که شیمی درمانی می شوند و سیستم ایمنی آنها به وسیله داروهای شیمیایی سرکوب شده و نمی‌توانند با این ویروس مبارزه کنند بنابراین چیزی که می‌تواند ما را از شر این بیماری خلاص کند واکسن است که جلوی انتشار آن را می‌گیرد و از سر منشاء آن را کنترل می‌کند.

عضو تیم تحقیقاتی پروژه واکسن کرونا از نحوه عملکرد واکسن یاد کرد و گفت: وقتی واکسن را به بدن تزریق می‌کنیم واکسن توسط سلول هایی در بدن که به آنها سلول های ارائه دهنده آنتی ژن می‌گویند دریافت می‌شود و به سلول‌های ایمنی بدن عرضه می‌شود که سلول هایی است که به اسم سلول های t  helperu که این سلول ها روی دو تا مسیر اثر می گذارند و این دو مسیر را اصطلاحاً مسیر بالایی را همورال ایمنی خونی و مسیر پایینی را ایمنی سلولار یا ایمنی سلولی می نامند.

وی اظهار کرد: دو مسیر توسط این سلول‌های تی فعال می‌شود سلول‌های تی کمک کننده در بدن وجود دارد که وقتی واکسن به بدن تزریق میشود این واکسن توسط سلول های عرضه کننده آنتی ژن دریافت و به سلول های کمک کننده هلپر اضافه می شود.t helper به سلول های b دستور می‌دهد که به سلول های پلاسما تغییر حالت بدهند و علیه آن آنتی‌ژن پادتن ترشح کنند.

محجل گفت: کار پادتن این است که در مورد کرونا ویروس به آن پروتئینی که باعث ایجاد تاج مانند ویروس شده بود حمله می کند به آن متصل می‌شود و بعد جلوی اتصال آن به بدن را میگیرد و خنثی میکند پس از سلول توسط آنتی بادی خنثی می‌شود و آنتی بادی را سلول های پلاسمایی ترشح می کنند که از سلولهایb به وجود آمدند که توسطthelperفعال شده و این یک مسیراست که در وقتی واکسن به آن تزریق می شود در بدن انسان اتفاق می افتد.

این ویروس شناس افزود: مسیر بد این است که سلول‌هایt کشنده را فعال می‌کنند و این‌ها با خود سلول مبارزه نمی‌کنند بلکه سلول هایی که آلوده به ویروس شدند و درون آن دارد تکثیر می کند را تکثیر می کنند و از بین می برند که به آنها t tepler یعنی کشنده می گویند همه این اتفاقات بیفتد سلول‌ها به سلول های حافظه‌ای تبدیل می‌شوند یعنی یادشان می ماند که در معرض کدام آنتی ژن بودند و وقتی دوباره این آنتی ژن که ایندفعه احتمالاً واکسن نخواهد بود و یک ویروس آلوده کننده است وارد بدن می شود این ها می روند و با آن مبارزه می‌کنند بنابراین سریعتر فعال می شوند و ویروس آلوده کننده را حذف می‌کنند.

محجل ادامه داد: همه این اتفاقات در طول مریضی هم می افتد ولی طول می‌کشد تا این پاسخ ایمنی ایجاد گردد و معلوم نیست به این شکل ایجاد بشود و ممکن است دچار به حساسیت به ویروس بشویم یا چیزی که در مورد ویروس کرونا اتفاق می افتد و باعث خیلی از این مرگ و میرها می‌شود به دلیل این است که سیستم ایمنی بیش از اندازه به ویروس واکنش کنش نشان داده است.

عضو تیم تحقیقاتی پروژه واکسن کرونا در پایان موثق ترین منبع برای اطلاع از انواع واکسن های ساخته شده و در حال تحقیق را سایت سازمان جهانی بهداشت معرفی کرد و گفت:  در آنجا برجسته ترین متخصصین عفونی نظر می‌دهند که چه راهی برای پیشگیری از این بیماری بهتر است افراد می توانند از منابع آن با خیال راحت استفاده کنند و در درجه دوم از سایت سی بی سی آمریکا که راهکارهای پیشگیری از شیوع کرونا را ارائه می دهد اما مهم‌ترین کار استفاده از ماسک رعایت فاصله اجتماعی و شستن دست و صورت به طور مرتب با مواد ضد عفونی کننده است.