به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج؛ انگار قرار نیست قصه پر غصه قطع درختان طولانی ترین خیابان خاورمیانه به این زودی ها تمام شود. قصه ای که آغاز آن شاید به سال 1318 یعنی وقتی که 60 هزار اصله درخت ، خیابان ولیعصر را به بلندترین خیابان مشجر تهران و بلند‌ترین خیابان خاورمیانه تبدیل کرده بود تا همین امروز که  فقط چیزی نزدیک به 8 هزار اصله بیشتر از چنارهای قدیمی خیابان ولیعصر باقی نمانده است. گرچه در چند سال پایانی دوره مدیریت شهری گذشته، تعداد زیادی چنارهای جوان، در کنار چنارهای قدیمی کاشته شدند. حالا اما تعداد چنارهای این خیابان روی هم، بیشتر از  15 هزار اصله درخت تخمین زده می‌شود. درختانی که سناریوری قطع شدن و یا خشک شدنشان بارها بازنویسی و تکرار شده است. شاید جنجالی ترین بخش این سناریو، جنجالی باشد که سر قطع چند اصله درخت چنار در سال 1395 به پا شد و در نهایت برای اولین بار منجر به برکناری سه مدیر شهرداری شد. آن زمان وقتی که چند اصله درخت کهنسال چهار راه ولیعصر، رو به ‌روی تئاتر شهر به بهانه خشک شدن، بی‌رحمانه قطع شدند سروصدای شورایی‌ها بویژه دو عضو مدافع محیط زیست شهر یعنی «محمد حقانی» و «رحمت‌الله حافظی» نیز به هوا بلند شد، حتی حقانی اعلام کرد که درختان زنده زنده قطع شدند و می‌شد برایشان کاری انجام داد، اما با کاشت چند اصله درخت جوان چنار، حتی انتقادات به عبور «خط مترو» از زیر خیابان ولیعصر و پیاده‌سازی خیابان و جدول‌های بتنی هم نتوانست نظر مسئولان شهرداری را برای جلب مقصران اصلی تغییر دهد! پرونده خشک شدن درختان بدون معرفی متخلف یا متخلفان، بسته ماند تا این سریال دنباله‌ دار هیچ‌ گاه به پایان خوشش نزدیک نشود!

اما این جنجال ها تنها یکسال توانست جلوی قطع درختان این خیابان را بگیرد. بعد از آن در پاییز سال 96 وقتیکه  شرکت خودروسازی نگین، 69 اصله درخت خیابان ولیعصر بالاتر از پارک وی را سربرداری و هرس کرد، شورای شهر پنجم وارد عمل شد و سرانجام شکواییه‌ای به معاون دادستان تهران ارسال شد  و کمیسیون ماده 7،  طی حکمی مالک را 4 میلیارد تومان یعنی سه برابر عوارض صادر شده جریمه و موظف به کاشت درختان قطع شده کرد و سه مسئول شهری ناحیه 2 منطقه یک تهران از کار برکنار شدند.

همین مسایل باعث شد تا بالاخره شورای شهر دوره قبل مصوبه ای را در زمینه حفظ و صیانت از درختان ولیعصر به تصویب برساند. سید آرش حسینی میلانی، رییس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران، با اشاره به مصوبه شورای چهارم شورای شهر تهران در خصوص صیانت و حفاظت از درختان ولیعصر گفت: کمیته محیط زیست شورای پنجم در گام نخست برای بررسی اقدامات انجام شده پیرو مصوبه شورا درخصوص صیانت از درختان ولیعصر از سازمان بوستان‌ها درخواست کرد شناسنامه درختان خیابان ولیعصر را برای شورا ارسال کنند.  

وی با بیان اینکه پس از پیگیری‌های به عمل آمده، این اطلاعات به کمیته محیط زیست ارسال شد، اظهار داشت: بر اساس این گزارش، حدود هشت هزار و ۶۰۰ اصله درخت چنار در سال ۹۷ در خیابان ولیعصر وجود دارد. البته در مناطق مختلف، وضعیت متفاوت است. به طور مثال در منطقه یک، وضعیت ترکیب چنارها نسبت به بقیه مناطق بهتر است و ۹۵ درصد چنار وجود دارد، ولی هر چه به سمت جنوب خیابان ولیعصر می‌رویم، به دلیل آنکه شرایط زیستی سخت‌تر شده و مداخلات افزایش پیدا کرده است، ترکیب چنارها در مجموعه درختان کمتر شده که به طور مثال، در منطقه ۱۱ حدود ۵۲ درصد درختان، درخت چنار هستند.  

در شورای پنجم نیز در ادامه فعالیت های شورای چهارم در این زمینه کمیته ای تشکیل شد برای حفاظت و صیانت از درختان بلندترین خیابان خاورمیانه. زهرا صدر اعظم نوری، رییس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر نیز در این باره معتقد است تمام اقداماتی که در خیابان ولیعصر انجام می‌شود باید یکپارچه باشد، وی در این زمینه گفت: ما درباره خیابانی صحبت می‌کنیم که از میدان راه‌آهن شروع شده و به میدان تجریش ختم می‌شود. هویت این خیابان از ابتدا تا انتها واحد است. نمی‌شود در منطقه ۱۱ به یک شکل و در منطقه شش به شکلی دیگر نرده‌ گذاری کرد. نرده، مبلمان شهری، مخازن زباله و حتی پایه چراغ باید یک شکل و یک رنگ باشند. زیبا نیست خیابانی که به وسیله سازمان شهرداری نگهداری می‌شود، هر نقطه‌اش یک شکل باشد. یک پارچه نبودن به هویت بخشی شهر کمک نمی‌کند.

نوری اضافه کرد: نمی‌خواهیم از مناطق سلب اختیار و مسئولیت کنیم، ولی باید مدیریت یکپارچه باشد. اگر یک پیمانکار بتواند فضای سبز کل خیابان را نگهداری کند، باید همان یک پیمانکار به کار گرفته شود. باید الزاماتی در نظر گرفته شود تا هیچ یک از شهرداران مناطق به طور مستقل عمل نکنند. درست است که هر قسمت خیابان در یک منطقه است، ولی هویت آن متعلق به همه مردم تهران است.

عضو شورای شهر تهران با اشاره به احتمال بروز بیماری در درختان گفت: مردم به مدیران بی‌اعتمادند؛ وقتی یک درخت آفت زده و آلوده که ضرورت دارد قطع شود، قطع می‌شود، مردم به شدت برخورد می‌کنند و می‌گویند می‌خواهند ساخت و ساز کنند. باید با رفتاری درست و نظام‌مند به مردم اطلاع‌رسانی کرد که درخت مورد نظر آفت دارد و ناگزیریم آن را قطع کنیم.

سناریوی جدید شهرداری 

با این حال همچنان اخبار و گزارش هایی منتشر می شود از قطع درختان بخش هایی از خیابان ولیعصر گزارش هایی که آخرین آنها همین چند روز پیش منتشر شد و در آن مخاطبان با انتشار عکس هایی از قطع درختان این خیابان در محدوده پارک ملت مدعی شده بودند شهرداری بی سروصدا تعدادی از درختان این محدوده را قطع کرده است. این گزارش گرچه مانند گزارش های مشابه انعکاس زیادی داشت ولی در کمال تعجب طی این مدت هیچ واکنشی از سوی مدیران شهرداری و شورای شهر منتشر نشده است. تنها واکنش نسبت به این گزارش، واکنشی بود که از قول مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهرداری تهران منتشر شد که در آن وی مدعی شد این درختان قطع نشدند بلکه به دلیل خشک بودن با مجوز، سربرداری شده‌اند تا از سقوط آن‌ها جلوگیری شود.

علی‌محمد مختاری، درباره جزئیات این اتفاق گفت: قطعا خیابان ولی‌عصر از زیباترین و قدیمی‌ترین خیابان‌های تهران است که دلیل این زیبایی هم قطعا درختان چناری است که در دو طرف آن کاشته شده است به طوریکه این خیابان توریستی به دلیل همین درختان به عنوان میراث طبیعی به ثبت رسیده است از همین رو حفاظت از درختان این خیابان همواره از اولویت‌های شهرداری بوده است.

مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهرداری تهران افزود: تصاویری هم که از درختان در خیابان ولی‌عصر، در محدوده پارک ملت منتشر شده است، درختانی بودند که خشک شده بودند و امکان سقوط و آسیب به شهروندان وجود داشت با این حال این درختان قطع نشدند بلکه با مجوز از کمیسیون ماده هفت در منطقه ۳ سربرداری شده اند؛ باید چهار تا پنج ماه صبر کرد تا مشخص شود آیا این درختان دوباره سبز می‌شوند یا خیر.

مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهرداری تهران بیان کرد: با نظر کارشناسان و استادان دانشگاه مشخص شد عواملی مانند تغییر اقلیم، افزایش دما، آلودگی هوا و وجود ریزگردها که منافذ برگ‌ها را مسدود کرده و مانع تغدیه گیاه می شود و همچنین فاصله نامناسب کاشت سبب شده تا صدماتی به این درختان وارد شود و تعدادی از این درختان به دلایل گفته شده و همچنین آفات گیاهی دچار آسیب‌های شوند.

مختاری افزود: این درختان خشک ممکن است به دلیل سقوط ناگهانی صدمات مالی و جانی را به شهروندان وارد کند که در صورت بروز چنین شرایطی در گام نخست دلایل خشکی درخت مورد بررسی قرار می‌گیرد و در گام بعد در صورت خشک بودن درختان اگر کوتاهی صورت گرفته باشد با پیمانکاران برخورد قانونی انجام شده و اگر هم بر اثر بروز آفات خشک شده باشند به جای آن درخت در همان نقطه از همان نوع درخت کاشته می‌شود.

او گفت: درختان خشک با مجوز کمیسیون ماده هفت در مناطق حذف می‌شوند جایگزین هم در همان محل کاشته می‌شود. در سه سال گذشته در خیابان ولی عصر بیش از سه هزار و ۳۰۰ اصله درخت با محیط بن بالای ۵۰ و قدمت ۱۰ تا ۱۵ سال کاشته شده و امسال هم ۵۰۰ اصله درخت چنار حدفاصل منیریه تا راه‌آهن کاشته می‌شود. پایش انجام شده روی درختان کاشته شده هم نشان می‌دهد وضعیت این درختان تازه خوب است و رشد مناسبی دارد.

با این حال نوشته های کاربران فضای مجازی حکایت از آن دارد که برخلاف ادعای مختاری، شهروندان این اظهارات را قبول نداشته و کماکان معتقدند که این درختان به دلیل سهل انگاری شهرداری سربریده شده اند و باید با خاطیان برخورد شود. گرچه با این سخنان مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهرداری تهران بعید است که شهرداری بخواهد زیر بار این تخلف احتمالی برود چه برسد به اینکه بخواهد با متخلفان برخورد هم داشته باشد!