مسعود فیاضی، مدیر کل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی و میزبان شب سینمای ملل اسلامی در چهل و نهمین جشنواره بین المللی فیلم رشد در مورد اهمیت برگزاری چنین رویدادی در دل این جشنواره و اینکه چرا در عنوان این نشست، کلمه «مقاومت» در کنار سینمای ملل اسلامی آمده است گفت: ما در حال حاضر یک وجه مشترک راهبردی با همه ملتهای مسلمان داریم. با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در چهل سال پیش، شکل گیری یک تمدن جدید کلید خورد که مبتنی بر یک تفکر تازه بود: اینکه اسلام قادر به حکومت کردن است. الان شما نه تنها در ایران و عراق و پاکستان و سوریه این تفکر را می بینید بلکه در قلب آفریقا و حتی اروپا هم در بین مسلمانان شاهد چنین تفکری هستید. این یک رویکرد فکری است که قبل از انقلاب اسلامی ما اصلاً وجود نداشت. مشخصه بارز این رویکرد هم استکبار ستیزی یعنی مقاومت در مقابل مخالفان این تمدن است.

وی افزود: امروز می بینیم که مقوله مقاومت یک پارادیم غالب در سرتاسر جهان اسلام شیعه یا سنی است. ملت فلسطین از اهل تسنن هستند ولی آنها هم این را دریافته اند که جز با مقاومت به جایی نخواهند رسید. بدون مقاومت حتی مذاکره با دشمن در سطوح سیاسی هم بی فایده است، چون دیپلماتی که پشت میز مذاکره با دشمن نشسته هم قدرت حرف و استدلالش را از توانی می گیرد که در خط مقدم نبرد دارد. پس نخستین نشانه مشترکی که در سینمای کشورهای اسلامی می توانیم ببینیم هم همین مقاومت است.

جایگاه فیلم آموزشی در تمدن اسلامی

فیاضی در پاسخ به این سوال که در این تمدن جدید، مولفه های فرهنگی  مثل فیلم آموزشی و علمی چه جایگاهی دارد؟ اظهار داشت: این مسئله در حال شکل گیری است. سالها پیش که رئیس جمهور وقت ما بحث گفتگوی تمدن ها را مطرح کرد، ساموئل هانتینگنون که عضو شورای روابط خارجی آمریکاست، در جواب ایشان تئوری جنگ تمدن ها را مطرح کرد و گفت تا سال 2020 جنگ تمدن ها لازم است؛ و گفتگوی تمدن ها بماند برای بعد از آن تاریخ! دلیلش هم این بود که جهان اسلام جمعیت جوانی دارد که باید سرکوب شوند. بر همین اساس کارشان را هم شروع کردند و همان سال 11 سپتامبر به راه افتاد و در پی آن شاهد لشکرکشی سنگین به منطقه هستیم، و در کنارش اقدامات فرهنگی متعددی برای جوامع اسلامی رقم خورد.

وی ادامه داد: اما در همین فضای هجمه سنگین رویش های زیبایی هم رخ داد. در نیجریه و در قلب آفریقا 14 میلیون نفر شیعه شدند؛ مردم بحرین قیام کردند؛ و نطفه های بیداری اسلامی منعقد شد و در بسیاری از مناطق کلید خورد. پس در سخت ترین شرایط هم می شود کار کرد. از موثرترین کارهایی که جهان اسلام باید انجام دهد یکی تمرکز روی هدف طرف مقابل، یعنی روی نیروهای انسانی  و جوانان و دانش آموزان است؛ یعنی تولید خوراک فکری و فرهنگی مناسب برای آنها؛ و دیگری به اشتراک گذاری تجارب خوب و مثبت مان با سایر مسلمانان جهان است که یکی از بهترین بستر ها برای این هردو، فیلم های کوتاه  و آموزشی هستند.

مدیرکل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در پاسخ به این سوال که آیا محدودیت های ارتباطی میان ملل مسلمان  (مثل زبان و غیره ) مشکل ساز نیست؟ بیان کرد: ما باید از ابزار های تکنولوژیک بهره بگیریم، تا هم خودمان را ارتقا دهیم و هم سریع ارتباطات خود را پایه گذاری کرده و فراگیرش کنیم. امروز خیلی از دانشجویان ما هر روز با همتایان خودشان در لبنان و بیروت و بغداد در ارتباط و در حال انتقال تجربیات هستند. یکی از سناتور های آمریکایی گفته بود ما اشتباه کردیم که به ایران اینترنت دادیم، در کوتاه مدت ما جواب میگیریم ولی در بلند مدت، آنها هستند که برد می کنند.

فیلم های آموزشی و تربیتی یکی از ضرورت های انکار ناپذیر امروز

میزبان شب سینمای ملل اسلامی در چهل و نهمین جشنواره بین المللی فیلم رشد در پاسخ به این پرسش که در این روند، اهمیت خاص فیلم های آموزشی چیست؟ گفت: من فکر می کنم توجه به فیلم های آموزشی و تربیتی یکی از ضرورت های انکار ناپذیر امروز است؛ از این جهت که اتفاقاً برای همان مخاطبی ساخته می شود که جبهه مقابل روی آنها درست گذاشته است. اهمیت ویژه فیلم آموزشی آن است که هم می تواند به راحتی آن مفاهیم بنیادین و اصلی را منتقل کند، و هم می تواند سطح عمومی جامعه را در بین ملل اسلامی ارتقا بدهد. اهمیت مورد اخیر در آن است که در یک جامعه سطح فعالیتهای سازنده بستگی به سطح سواد و نیروی فکری اعضای آن  جامعه دارد و بین شان رابطه مستقیم وجود دارد.

انتقال تجربه به ملل مسلمان

مسعود فیاضی در پاسخ به این سوال که امیدوارید دستاورد نهایی برنامه هایی مثل شب سینمای ملل اسلامی چه باشد؟ اظهار داشت: امروز در جهان شاهد یک جبهه اصلی هستیم که در نیروهای استکبار و ضد استکبار مقابل هم صف کشیده اند. ما در ایران چهل سال است که در سنگر خودمان محکم ایستاده ایم و هزاران پیروزی و شکست را از سر گذرانده ایم و به تجاربی رسیده ایم که می توانیم به راحتی در اختیار سایر ملل مسلمان بگذاریم. مثلاً همین مدل «بسیج» که در ایران شکل گرفت و در دفاع مقدس به کار آمد، وقتی به عراق رفت داعش را کنار زد؛ در لبنان کشور را از چنگ اشغالگران نجات داد، و در سوریه تمامیت ارضی آنجا را حفظ کرد. ایران از این «مدل» ها زیاد دارد و همه اینها باید منتقل شوند.

دیگر مسئله قومیت و زبان معنا ندارد

وی افزود:  امروز ارتباطات، مرز ها را کنار زده و دیگر مسئله قومیت و زبان و اینها معنا ندارد. این «فکر» هاست که واقعاً اهمیت دارد و انسانها را بهم پیوند می دهد. این عرصه هم در درجه اول عرصه فرهنگیان، کار معلمان، و کار دانش آموزان است. امیدواریم که در این هم اندیشی ها بتوانیم چارچوب های علمی چنین ارتباطاتی را تبیین کنیم و گام موثری در این زمینه برداریم.