English

جشن آبانگان، میراثی کهن از نیاکان/ با آداب و رسوم خاص این روز آشنا شوید

روز دهم ماه آبان به نام ایزد موکل آب، آناهیتا نامگذاری شده است که در این روز، جشنی موسوم به آبانگاه برگزار می شود

جشن آبانگان، میراثی کهن از نیاکان/ با آداب و رسوم خاص این روز آشنا شوید

به گزارش خبرگزاری موج، ایران چون خود کشوری بسیار کهن می‌ باشد آیین های فراوان نیز دارد که طی هزاران سال تاریخ روشن و پربار خود توانسته بسیاری را به ثبت ملی و جهانی برساند.

آبانگان یکی از جشن‌ های ایرانی است که در ستایش و نیایش ایزدبانو آناهید که ایزد آب‌ های روان بوده است و در روز دهم آبان ماه برابر با آبان روز و به یادبود آب، این عنصر با ارزش و فرشته آب برگزار می شود.

اردوی سوره اناهیتا ایزد‌بانویی ایرانی بسیار برجسته ­ای است که نقش مهمی در آیین­ های ایرانی دارد و پیشینه ­ی ستایش و بزرگداشت این ایزد بانو در فرهنگ ایرانی به دوره ­های پیش از زرتشتی در تاریخی ایران می­ رسد.

جشن آبانگان1

اسطوره‌ های ایرانی گفته می‌ شود که در این روز زَو پادشاه ایران بر افراسیاب پیروزی یافته و او را از سرزمین خویش راند و نیز در این روز پس از پنج یا هفت سال خشکی باران آمده‌ است.

بخش بزرگی در کتاب اوستا به نام «آبان یشت» (یشت پنجم) که یکی از باستانی­ ترین ِیشت ­ها می­ باشد به این ایزد بانو اختصاص دارد، در این یشت، او زنی است جوان، خوش اندام، بلند بالا، زیبا چهره، با بازوان سپید و اندامی برازنده، کمربند تنگ بر میان بسته، به جواهر آراسته، با طوقی زرین بر گردن، گوشواری چهارگوش در گوش، تاجی با سد ستاره ­ی هشت گوش بر سر، کفش­ هایی درخشان در پا، با بالاپوشی زرین و پرچینی از پوست سگ آبی. اَناهید گردون ه­ای دارد با چهار اسب سفید، اسب ­های گردونه­ ی او ابر، باران، برف و تگرگ هستند.

او در بلندترین طبقه­ آسمان جای گزیده است و بر کرانه­ ی هر دریاچه ­ای، خانه­ ای آراسته، با سد پنجره­ ی درخشان و هزار ستون خوش تراش دارد. او از فراز ابرهای آسمان، به فرمان اهورامزدا، باران و برف و تگرگ را فرو می ­باراند. 

آناهیتا همتای ایرانی «آفرودیت»، الهه­ ی عشق و زیبایی در یونان و «ایشتر»، الهه­ ی بابلی، به شمار می­ رود.

واژه ی آب که جمع آن آبان است، در اوستا و در زبان پهلوی «آپ»، در زبان سانسکریت «آپه» و در فارسی هخامنشی «آپی» تلفظ می شده است. این عنصر مانند سایر عناصر چهارگانه، آب،آتش، خاک و باد، در آیین ایرانیان باستان مقدس بوده است و آلوده کردن آن گناهی بس بزرگ است. در گذشته برای هریک از این چهار عنصرفرشته ی ویژه ای را نسبت داده بودند. به گواهی اوستا و نامه های دینی پهلوی ایرانیان عناصر چهارگانه پایه نخستین زندگی هستند و زرتشتیان امروز نیز آن ها را پاک و ستوده می دانند.

جشن آبانگان2

در جشن آبانگان پارسیان و به ویژه زنان در کنار دریا یا رودخانه فرشته آب را ستایش می کنند. ایرانیان کهن از آنجایی که آب را مقدس می دانستند هیچ گاه آن را آلوده نمی کردند و آبی را که رنگ، بو و مزه آن دگرگون شده بود را برای آشامین و شستشو به کار نمی بردند.

 در این روز خاص ایرانیان باستان با پوشیدن لباس سپید نو و ظاهری آراسته در کنار آبهای جاری به پایکوبی و شادمانی می پرداختند.

زرتشتیان نیز در این روز همانند سایر جشن‌ ها به آدریان‌ها (آتشکده‌ها) می‌روند و پس از آن برای گرامی داشت مقام فرشتهٔ آب‌ها، به کنار جوی‌ها و قنات‌ها رفته و با خواندن اوستای آبزور (بخشی از اوستا که به آب و آبان وابسته است) و به دستیاری مُوبَد خوانده می‌شود، اهورامزدا را ستایش کرده و درخواست فراوانی آب و نگهداری آن را کرده و پس از آن به شادی می‌پردازند.

در برگردان فارسی آثارالباقیه ابوریحان بیرونی می­ خوانیم:

«... آبان روز دهم آبان ماه است و آن را عید می­دانند که به جهت همراه بودن دو نام، آبانگان می­ گویند. در این روز " زو " پسر طهماسپ از سلسله ­ی پیشدادیان به شاهی رسید، مردم را به کندن قنات ­ها و نهرها و بازسازی آن­ها فرمان داد، در این روز به کشورهای هفت­گانه خبر رسید که فریدون ، بیوراسب (ضحاک - آژی دهاک) را اسیر کرده، خود به پادشاهی رسیده و به مردم دستور داده است که خانه و زندگی خود را دارا شوند...»

در روایت دیگرى آمده است که پس از هشت سال خشکسالى در ماه آبان باران آغاز به باریدن کرد و از آن زمان جشن آبانگان پدید آمد.

جالب این­جاست که مى ­گویند اگر در این روز باران ببارد، آبانگان به مردان تعلق گرفته و مردان تن و جان خویش را به آب مى ­سپارند و اگر بارانى نبارد، آبانگان زنان است و زنان آب تنى مى­ کنند.

آیا این خبر مفید بود؟
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری موج در وب منتشر خواهد شد.

پیام هایی که حاوی تهمت و افترا باشد منتشر نخواهد شد.

پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیرمرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

ارسال نظر

آخرین اخبار گروه

پربازدیدترین گروه

وب گردی