به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، چند روزی است که رییس جمهوری لایحه بودجه 98 را به مجلس تحویل داده است که بر مبنای آن می توان وضعیت چشم انداز اقتصادی کشور در یک سال آینده را برآورد کرد، اما امسال چالش های بیشتری نسبت به سال های گذشته وجود دارد که ترسیم دورنمای اقتصادی کشور مبهم کرده است، چرا که درآمدهای نفتی ایران با دو مسئله کاهش صادرات و محدودیت انتقال درآمدهای ارزی به داخل مواجه است. حال با توجه به اینکه ایران برای سال آینده صادرات 1.5 میلیون بشکه نفت و مشتقات نفتی برای صادرات در نظر گرفته به نظر می رسد راه های انتقال درآمدهای این بخش را به داخل نیز پیش بینی کرده است، زیرا طبق همین لایحه دولت باید 20 درصد از درآمدهای حاصل از این بخش نیز به صندوق توسعه ملی تحویل دهد. در واقع تدوین لایحه با این ویژگی ها حکایت می کند که دولت چندان به تحریم ها بهایی نداده و تقریبا طبق روال سابق عمل کرده و حتی هزینه های جاری دولت نسبت به بودجه قبلی افزایش یافته که است که در نتیجه افزایش حقوق کارکنان دولت، خدمات دولتی و... است.

البته نباید نادیده گرفت که همواره ابتدای بودجه ریزی با پایان سال که اندازه بودجه محقق بدست می آید تفاوت های عمده ای وجود دارد که بخشی از آن ناشی از خطا در پیش بینی هاست و بخشی نیز در نتیجه بروز رویدادهای پیش بینی نشده، از طرف دیگر در ایران نفت علاوه بر اینکه یک کالای اقتصادی است، سیاسی نیز هست و همواره دیده شده بسیاری از سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها دستخوش اختلافات سیاسی بوده، نمونه آن قرارداد کرسنت است که قرار بود فرآوری گاز فلر، صادر شود و در نتیجه مخالفت های در داخل قرارداد کنسل و امروز همان گاز بدون هیچ نفع ملی در پالایشگاه سوخته می شود و حتی عوارض زیست محیطی نیز دارد، در حالی که اگر منافع ملی در برخورد با این قرارداد لحاظ می شد به موازات اجرای آن پرونده تخلفات نیز به جریان می افتاد. بنابراین آنچه گفته شده تنها برای تاکید بر بروز عوامل غیرمترقبه بر سر راه پیش بینی های نفتی است.

عضو کمیسیون انرژی اتاق ایران در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج، دورنمای درآمد نفتی بودجه 98 را اینگونه ترسیم کرد: در حال حاضر 54 درصد درآمد کشور، نفتی است و حتی برای بودجه 97 گفته شد میزان وابستگی درآمد کشور به نفت 27 درصد خواهد بود اما به نظرم بیشتر است، زیرا در سال 97 میزان وابستگی مستقیم37 درصد بوده و در عمل با در نظر گرفتن میزان درآمدهای نفتی، فرآورده ها و مشتقات نفتی میزان وابستگی به نفت به 54 نیز درصد است.

رضا پدیدار با تاکید بر اینکه باید بر شرایط تحمیلی غلبه کرد، افزود: در حال حاضر باید برای حفظ درآمد حاصل از این بخش از همه توان کشور و بخش خصوصی استفاده کرد، هرچند تحریم ها آسیب زاست، اما اتخاذ تدابیری می توان بخشی از این فشارها را کاست.

پیش بین افزایش قیمت نفت

حسن مرادی کارشناس نفت در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اینکه آمریکا سال ها به دنبال نابودی منافع ایران بوده و اکنون نیز نباید همچون قبل نگران بودجه بود، گفت: در حال حاضر درآمدی که در بودجه پیش بینی شده متعادل است. بنابراین دولت در سال آینده درآمدهای ارزی خود را محقق خواهد کرد، چرا که پیش بینی می شود که قیمت نفت سال آینده کاهش نیابد، زیرا ذخایر بسیاری از کشورها کاهش یافته و از طرف دیگر کاهش قیمت یک هفته اخیر نفت ناشی از تعطیلات کریسمس و سال جدید است. همچنین گزارش سال مالی شرکت های خارجی در پایان سال میلادی تدوین می شود که باعث کاهش تقاضا و افت قیمت نفت نیز می شود. از این رو به نظر می رسد بعد از 5 ژانویه قیمت نفت بار دیگر افزایش یابد و توام با خرید زمستانی نفت قیمت نفت بالا برود.

او با تاکید بر اینکه ما باید برنامه اقتصادی منسجمی داشته باشیم تصریح کرد: در واقع باید به دنبال تغییر نفت به نیرو باشیم تا این محصولات را به خارج از کشور صادر کنیم. در شرایط کنونی سازوکاری که مجلس برای ایجاد صندوق اخذ درآمد مالیاتی پیش بینی کرده و از طرف دیگر قصد دارد راه های فرار مالیاتی را ببندد، که درآمدهای حاصل از این بخش ها جایگزینی برای درآمدهای نفتی خواهد بود. در واقع امروز برخی از کسب های شمال تهران در روز درآمدهای کلانی دارند که مالیات چندانی هم به دولت نمی پردازند حتی برخی از این سوپرمارکت، میوه فروشی ها و... روزانه 300 میلیون تومان درآمد دارند، اما در سال به اندازه درآمد یک روز هم به دولت مالیات نمی دهند و این تنها کارکنان دولت و افراد مشمول بیمه تامین اجتماعی هستند که کامل مالیات می پردازند.

مرادی با بیان اینکه طبق سازوکار قانونی اگر دولت درآمد مازادی نسبت به پیش بینی بودجه حاصل از فروش نفت داشته باشد باید آن را به صندوق توسعه ملی بدهد، گفت: در واقع اگر دولت بتواند نفت را با قیمتی بیش از 60 دلار بفروشد درآمد به حساب صندوق ذخیره ارزی واریز خواهد شد.

این کارشناس نفتی با نگاهی به نوسانات چند سال اخیر درباره سیاست گذاری های نفتی و تاثیر آن در اقتصاد کشور گفت: همواره باید از تصمیم های گذشته درس عبرت گرفت، چراکه متاسفانه فازهای 24 گانه پارس جنوبی سال های گذشته دچار فراز و نشیب های شده اند و تنگ نظری های در داخل باعث شد که ما نتوانیم از تکنولوژی های روز دنیا به خوبی استفاده کنیم و امروز افسوس آن را بخوریم. با این حال امیدواریم با همفکری توان شرکت های داخلی و بهره گیری از تکنولوژی خارجی گام های مثبتی برداریم و نواقص گذاشته را جبران کنیم.

او درباره تاثیر تحریم ها بر آینده صنعت نفت تاکید کرد: در میدان های مشترک پیش از این  شاهد اضافه برداشت رقبا بوده ایم، اما امروز توانسته ایم آن را جبران کنیم، اما این موضوع نیازمند همکاری و حرکت در مسیر منافع ملی و وارد بازی های سیاسی نشدن است.