به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، بستر تجارت الکترونیک در کشور فراهم است؛ اما مساله اصلی این است که آیا تمام ارائه دهندگان یا متقاضیان بر قوانین تجارت الکترونیک مشرف هستند، یا خیر. البته طبق عادت در کشور ما هر زمان که به موانعی در زمینه های مختلف برخورد می کنیم برای مطالعه قوانین وقت صرف خواهیم کرد. یکی از مشکلات اخیر در تجارت الکترونیک توسط اپراتور ایرانسل ایجاد شد؛ در اشتباهی که هنوز عمد یا غیر عمد بودن آن محرز نشده است بسته اینترنتی خریداری شده توسط کاربران را در فاصله یک ساعت پس از خرید صفر کرد و تمام حجم آنان را پس گرفت.

در خبر گذشته به جزئیات این خبر و چگونگی انجام آن توسط ایرانسل پرداختیم؛ اما در این گزارش قصد داریم این نحوه فروش ایرانسل در خصوص بسته های اینترنتی را از نظر قوانین مدنی مورد بررسی قرار دهیم.

در گذشته شرکت کانن که یکی از برندهای معتبر در حوزه فروش دوربین و سخت افزار است، موردی شبیه به این موضوع را داشت. کانن برای فروش دوربین خود در فروشگاه اینترنتی دچار اشتباهی شد، این اشتباه با کم گذاشتن یک صفر پیش روی قیمت این محصول صورت گرفت. خریداران زیادی به این سایت هجوم بردند و این کالا را خریداری کردند، اما شرکت کانن خلف وعده کرد و جنس را به مشتریان ارائه نکرد. مشتریان بلافاصله دست به شکایت از شرکت منظور زدند و حکم قاضی بر این اساس بود که ارائه دهنده مکلف است تا تمام دوربین های خریداری شده را در اختیار خریداران قرار دهد؛ هرچند که شرکت کانن این اقدام را یک کمپین تبلیغاتی معرفی کرد.

این تنها یک مورد از اتفاقاتی بود که ممکن است در این فضا به وجود بیاید، درصورتی که در طول یک روز هزاران اتفاق مشابه برای مخاطبان فروشگاه های اینترنتی پیش می آید.

یکی از وکلای حقوقی و فعال در زمینه تجارت الکترونیک در گفتگو با خبرنگار موج گفت: بیشتر اپراتورها به صفحه کاربران خود دسترسی دارند، اما اینکه حق برداشت از حساب را دارند تنها در یک صورت است و آن هم گرفتن حکم قضایی و اگر این حکم را داشته باشند باید با رعایت حقوق مصرف کننده اقدام به این کار کنند.

وی همچنین افزود: به عنوان مثال اگر فروشگاه اینترنتی کالایی را برای فروش بگذارد و حتی یک صفر آن به اشتباه کم باشد بعد از خرید وظیفه دارد آن را در اختیار خریدار قرار دهد و بعد از آن با گرفتن حکم قضایی برای بازپسگیری آن اقدام کند.

لازم به ذکر است در سه ماده از فصل اول قوانین تجارت الکترونیک که قوانین مربوط به حمایت از مصرف کنندگان است درباره این موضوع آمده است:

ماده 39- در صورتی که تأمین کننده در حین معامله به دلیل عدم موجودی کالا و یا عدم امکان اجرای خدمات، نتواند تعهدات خود را انجام دهد، باید مبلغ دریافتی را فوراً به مخاطب برگرداند، مگر در بیع کلی و تعهداتی که برای همیشه وفای به تعهد غیر ممکن نباشد و مخاطب آماده صبر کردن تا امکان تحویل کالا و یا ایفای تعهد باشد. در صورتی که معلوم شود تأمین کننده از ابتدا عدم امکان ایفای تعهد خود را می‌دانسته، علاوه بر لزوم استرداد مبلغ دریافتی، به حداکثر مجازات مقرر در این قانون نیز محکوم خواهد شد.

ماده 40- تأمین کننده می‌تواند کالا یا خدمات مشابه آنچه را که به مصرف کننده وعده کرده تحویل یا ارائه نماید مشروط برآن که قبل از معامله یا در حین انجام معامله آن را اعلام کرده باشد.

ماده 41- در صورتی‌که تأمین کننده، کالا یا خدمات دیگری غیر از موضوع معامله یا تعهد را برای مخاطب ارسال نماید، کالا و یا خدمات ارجاع داده می‌شود و هزینه ارجاع به عهده تأمین کننده است. کالا یا خدمات ارسالی مذکور چنانچه به عنوان یک معامله یا تعهد دیگر از سوی تأمین کننده مورد ایجاب قرار گیرد، مخاطب می تواند آن را قبول کند.

حالا با توجه به قوانین تجارت الکترونیک می توان به صورت مطالعاتی این اقدام شرکت ایرانسل را مورد بررسی قرار داد، که آیا اقدامی که این شرکت چند روز گذشته انجام داده و بدون اطلاع قبلی بود و هیچ گونه بیانیه ای صادر نکرده است قانونی بوده یا خیر؟